Tapuda düşük değer gösterenlerin başı yandı! Ek vergi ve ceza gelecek

Gayrimenkul sektöründe eksik beyan edilen tapu satış bedelleri devletin radarında. Uzmanlardan yapılan açıklamalara göre, 1.5 milyonu aşan satış işlemiyle birlikte tapu harç gelirleri 64 milyar lirayı buldu. Bu rakamların önemli bir kısmı İstanbul’dan gelirken, vergi uyumsuzluğu gösteren işlemler de sıkı takibe alındı.

Emlak Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, son dönemde MEVA (Mekansal Veri Analizi) sistemiyle tapu işlemlerinin daha ayrıntılı incelendiğini belirtti. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yaptığı çapraz kontroller, ilan siteleri, emsal satış değerleri ve gayrimenkul değerleme raporları ile düşük değer gösterilen işlemler tespit edilmeye başlandı.

“10 binin üzerinde satış işlemine tebligat gönderildi. Düşük bedel gösterilen satışlara yönelik yaptırımlar sürüyor.” – Özelmacıklı

Özelmacıklı, düşük fatura kesimi gibi uygulamaların çoğunlukla müteahhitlerden kaynaklandığını belirterek şunları söyledi:

“Başlangıçta düşük değerle satılan gayrimenkuller, ilerleyen satışlarda da düşük beyan edilmek zorunda kalıyor. Bu durum hem tapu harcı hem de gelir vergisi açısından risk teşkil ediyor.”

Emlak uzmanı, vergi barışı çerçevesinde bir defalık beyan affı getirilmesi ve sonrasında tapu harçlarının makul seviyelere çekilmesi gerektiğini vurguladı.

30 Mayıs 2025'te yürürlüğe giren yeni düzenleme ile internet ilanlarındaki taşınmaz fiyatları da denetim altına alındı. Özellikle genel ekonomik verilerle uyumsuz ve haklı gerekçeye dayanmayan fiyat artışları yasaklandı.

Emlak ofislerinin bu tür ilanlara aracılık etmesi de sorumluluk kapsamında değerlendirilirken, Özelmacıklı şu uyarıda bulundu:

“Haklı gerekçe kavramının netleştirilmesi gerek. Enflasyon, döviz kuru, altın gibi kriterlerle sınırlar belirlenmeli.”

Tapu harcı kadar önemli bir başka konu ise değer artış kazancı vergisi. Gayrimenkullerin 5 yıl içinde elden çıkarılması durumunda oluşan kazanç, vergiye tabi tutuluyor. 2025 yılı için bu istisna tutarı 120 bin TL olarak belirlenmiş durumda.

“Vergi oranı yüzde 15’ten başlayıp yüzde 40’a kadar çıkabiliyor. Tapu satışında doğru beyan, değer artış kazancının da doğru şekilde hesaplanmasını sağlar” dedi Özelmacıklı.

Mevcut sistemin, enflasyonist ortamda mağduriyet yarattığını savunan Özelmacıklı, kademeli bir geçişin gerekliliğine dikkat çekti:

“Gayrimenkulü 3 yıl, 5 yıl veya 10 yıl içinde satanlara göre farklı oranlarda vergilendirme yapılmalı. 10 yıl ve sonrası ise vergiden istisna tutulmalı.”