Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Bingöl'ün Merkez İlçesi, Ekinli Köyü sınırları içerisinde yer alan taşınmaz kültür varlıklarının tescilini ve bölgenin 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak ilanını kararlaştırdı. Kurulun 31.10.2025 tarih ve 7414 sayılı kararı ile, Maarif Eğitim Dayanıma Şehitlere Vafkı ve şahıs mülkiyetinde olan parsellerin korunma altına alınması resmileşti.

Karara konu olan bölgede, herhangi bir sınır içerisinde yer almayan ve korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları için tescil kaydı bulunmayan Büyük Ova Alanda yer alan, 15 parsel numaralı taşınmazlar ile kadastro harici alanda bulunan taşınmazın "Ekinöylü Höyük" adı altında 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edilmesi talebi değerlendirildi. Bingöl Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'nün önceki yazışmaları ve Erzurum Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'nün uzman raporu ışığında, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 7. maddesi gereği bu karar alındı.

Tescil edilen Ekinöylü Höyüğü'nün 6. maddesi kapsamında giren özellikler taşıması nedeniyle 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak kabul edildiği belirtildi. Sit alanı içerisindeki 250 ada, 15 parselin bir kısmı ve kadastro harici alan "bir kısmı 1. Derece Arkeolojik Sit Alanıdır" şeklinde tescil edildi.

Sit Alanında Uygulanacak Sıkı Koruma Esasları

Erzurum Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu, 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı ilan edilen bu bölgede uygulanacak koruma esaslarını da kamuoyuna duyurdu. Buna göre, alanda kesinlikle hiçbir yapılaşmaya izin verilmeyecek, imar planlarında aynen korunacak sit alanı olarak belirlenecek. Bilimsel amaçlı kazıların dışında hiçbir kazı yapılmayacak.

Resmi ve özel kuruluşlarca zorunlu durumlarda yapılacak alt yapı uygulamaları için müze müdürlüğünden ve varsa kazı başkanının görüşüyle koruma kurulundan izin alınması gerekecek. Yeni tarımsal alan açılmasına müsaade edilmezken, yalnızca mevcut ağaçlardan ürün alınabileceği ve mevsimlik tarımsal faaliyetlerin koruma kurullarının uygun görmesi halinde sürdürülebileceği ifade edildi. Bölgede her türlü toprak sökülmesine, taş, toprak, kum, çöp, curuf ve inşaat malzemesi dökülmesine kesinlikle yasak getirildi. Otopark, WC, bilet gişesi gibi geçici hizmet birimleri için zorunlu hallerde kuruldan izin alınarak yapılabileceği de belirtilen karar metninde, taşınmaz kültür varlıklarının mahiyetini değiştirmeyecek şekilde ilgili koruma kurulundan izin alınarak birleştirme (tevhit) ve ayırma (ifraz) işlemleri yapılabileceği vurgulandı.

Bu kararla birlikte Bingöl'ün tarihi ve kültürel mirası, en üst düzey koruma tedbirleriyle güvence altına alınmış oldu.